خادمان ستاد خادمان افتخاری حوزه و انقلاب اسلامی
مقاله‌های مرتبط
نشست خبری اعضای شورای علمی «طرح گفتمان علمی انقلاب اسلامی» امروز با حضور مسئولان دبیرخانه انجمن های علمی حوزه، مؤسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی(ره)، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، پژوهشگاه قرآن و حدیث، جامعه المصطفی العالمیه، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مرکز تحقیقات کامپیوتری نور در سالن غدیر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد.
حوزه علمیه وارد عرصه های جدید شده است
حجت الاسلام والمسلمین عبدالرسول هاجری، مسئول دبیرخانه انجمن های علمی حوزه به عنوان اولین سخنران این نشست با تشریح طرح گفتمان علمی انقلاب اسلامی گفت: بعد از انقلاب اسلامی ایران، حوزه های علمیه وارد عرصه های جدیدی شده است؛ این انقلاب در سال 1357 نگاه های جدیدی را مطرح کرده است و حوزه های علمیه و نهاد روحانیت بر حسب نقش ها و مسئولیت های جدید، برنامه های کوتاه مدت و بلندمدتی را برای خود تعریف کرده است.
حوزه های علمیه پس از انقلاب اسلامی ایران کنار فعالیت هایی که در پاسخ به مطالبات روزآمد انجام می داد، مسیر تمدنی را نیز آغاز کرد؛ چراکه مطالبات بسیاری در عرصه های گوناگون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و … از مراجع عظام تقلید و حوزه های بوده که باید در زمان خود پاسخ داده می شد و روحانیت و حوزه های علمیه در کنار پاسخگویی به مطالبات متعدد و متنوع اینچنینی، از رویکرد تمدنی نیز غفلت نکردند.
به عنوان مثال از جمله فعالیت هایی که حوزه در آن زمان انجام داده، حضور روحانیت در جبهه های حق علیه باطل یکی از مسیرهایی بوده که روحانیت وارد شده و در این راستا وظیفه داشته است؛ اما همه این کارها باعث نشده که روحانیت از نقش های تمدنی خود غافل شود؛ تمدن بزرگ، تمدنی است که در تربیت عالم به صورت استوار و مستمر حرکت نماید و حوزه این مسیر را تا به امروز طی نموده است.
تولید متن، دانش و تدوین آثار علمی از دیگر فعالیت های حوزه پس از انقلاب اسلامی ایران بوده است؛ حوزه از سال 1360 وارد عرصه های جدید در مراکز جدید و رشته های تخصصی علوم انسانی و اسلامی شده و خروجی های مناسبی نیز داشته است.
روحانیت و حوزه های علمیه قبل از انقلاب به این مطالب نپرداخته و پس از انقلاب متناسب با نیازها در این عرصه ورود کرده اند؛ هرچه به سمت سال 1397 می آییم، تعداد فارغ التحصیلان و مراکز علمی روزبه روز افزایش داشته است؛ حوزه های علمیه وارد تدوین آثار با دغدغه مباحث روز است؛ اسلام و سیاست، اسلام و جامعه شناسی، اسلام و روانشناسی، اسلام و جامعه مدرن، اسلام و اقتصاد و …. از موضوعاتی است که حوزه های علمیه وارد شده و خروجی های خوبی نیز داشته است.
حوزه به خوبی معرفی نشده است
یکی از نکاتی که باید به آن اشاره کرد، این است که حوزه های علمیه با وجود حرکت در مسیر تمدن سازی به اندازه ای که وارد صحنه شده است، در عرصه اطلاع رسانی وارد نشده است؛ به همین دلیل آثار حوزه های علمیه به خوبی معرفی نشده است.
معرفی روش مند آثار فاخر علمی حوزه های علمیه به جامعه علمی داخل و خارج از کشور از اهداف طرح گفتمان علمی انقلاب اسلامی است که در ابتدا با 12 مرکز فعالیت خود را آغاز کرد و در حال حاضر دو مرکز دیگر نیز به آن اضافه شده و به عدد 14 رسیده است.
«مؤسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی(ره)»، «پژوهشگاه حوزه و دانشگاه»، «پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی»، «پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی»، «پژوهشگاه قرآن و حدیث»، «جامعه المصطفی العالمیه»، «دانشگاه علوم اسلامی رضوی»، «مرکز تحقیقات کامپیوتری نور»، «دانشگاه ادیان و مذاهب»، «بنیاد پژوهش های اسلامی امام رضا(علیه السلام)»، «دانشگاه امام صادق علیه السلام»، «دانشگاه آزاد اسلامی»، «سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها» و «اتحادیه دانش آموختگان حوزه و دانشگاه» 14 دانشگاه، پژوهشگاه، مرکز و سازمانی است که عضو طرح گفتمان علمی انقلاب اسلامی می باشند.
«شناسایی و انتخاب مستمر و روشمند آثار برگزیده و برتر علوم انسانی-اسلامی (کتاب، نرم افزار، مقالات و کرسی نظریه پردازی)»، «معرفی مستمر و تدریجی آثار منتخب در مجموعه کتابشناخت گفتمان علمی انقلاب اسلامی»، «سامانه نرم افزاری کتابشناخت»، «برگزاری نمایشگاه تخصصی آثار منتخب در عرصه علوم انسانی-اسلامی در مراکز عالی علوم و حوزه های علمیه»، «تشکیل نمایشگاه دائمی و کتابخانه تخصصی»، «برگزاری نشست های تخصصی در مراکز علمی داخل و خارج از کشور با محوریت آثار برگزیده و برتر» از ارکان و عناصر طرح گفتمان علمی انقلاب اسلامی می باشد.
ارسال ۱۵ هزار اطلاعات
در حال حاضر حدود 15 هزار صفحه اطلاعات از مراکز گوناگون به دست ما رسیده که در برنامه افتتاحیه دستاوردهای شاخص این مؤسسات و پژوهشگاه ها در روز پانزدهم بهمن ماه امسال از آن رونمایی خواهد شد.
در کنار نمایشگاه هایی که در قم خواهیم داشت، در تاریخ 27 بهمن نیز در مجلس شورای اسلامی نمایشگاهی برپا نموده و آثار برتر را در این نمایشگاه در منظر عموم قرار خواهیم داد.
برگزاری نشست های علمی از برنامه هایی است که در دستور کار مسئولان این طرح قرار دارد.
* پژوهشگاه قرآن و حدیث
در ادامه، حجت الاسلام والمسلمین رضا برنجکار، رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث با ارائه گزارشی از فعالیت های این مرکز پژوهشی ابراز داشت: بعد از انتشار کتاب میزان الحکمه از سوی آیت الله ری شهری، ایشان تصمیم گرفتند در سال 1366 این کار را با هدف تدوین موسوعه کاملی از قرآن و حدیث در 50 جلد گسترش دهند که امروز پیش بینی می شود به 100 جلد نیز برسد.
مؤسسه دارالحدیث زیر نظر آیت الله ری شهری از سال 1374 رسما فعالیت خود را با پیام رهبر معظم انقلاب آغاز کرده؛ اما با آغاز کار، نیازهای دیگری از جمله «علوم انسانی»، «علوم حدیث» و «علوم قرآن» نیز مطرح شد و این مؤسسه در این زمینه ها نیز ورود داشته است.
همچنین تدوین موسوعه های تخصصی و اعتقادی نیز در کنار موسوعه قرآن و حدیث آغاز شد که در این راستا، موسوعه های گوناگونی در موضوعات مختلف تدوین شده که آخرین آن، موسوعه امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) در 10 جلد بوده است.
چهار پژوهشکده «قرآن»، «حدیث»، «روانشناسی و اخلاق» و «کلام اهل بیت (ع)» و 12 گروه در این مرکز مشغول به فعالیت بوده و هرکدام در موضوعات مختلف مشغول به کار هستند.
تدوین موسوعه های قرآنی، موسوعه های حدیثی، کتاب های روانشناسی مثبت گرا و کتب مرتبط با کلام از جمله فعالیت های مؤسسه دارالحدیث بوده است.
تا به امروز 250 عنوان کتاب در 580 جلد از سوی این مرکز به چاپ رسیده است که 29 اثر در 49 جشنواره حائز رتبه شده اند.
* دانشگاه ادیان و مذاهب
حجت الاسلام والمسلمین فرمانیان، معاون دانشگاه ادیان و مذاهب، ارائه دهنده دیگر این نشست خبری بود که در سخنانی گفت: دانشگاه ادیان و مذاهب تاکنون 324 عنوان کتاب در موضوع ادیان و مذاهب به چاپ رسانده که 36 کتاب در جشنواره های گوناگون منتخب شده است.
همچنین هفت دوره شیعه شناسی برای اساتید دانشگاهی کشورهای دیگر داشته ایم که دوره های خوبی بوده است. برگزاری150 نشست علمی، 14 کرسی علمی ترویجی، 11 نشست بین المللی و ارتباط گیری با دانشگاه های جهان از دیگر فعالیت های این دانشگاه بوده است.
همچنین تا به امروز400 گروه بین المللی و 35 سفیر کشورهای گوناگون از این دانشگاه دیدار کرده و با 75 دانشگاه داخلی و 25 دانشگاه خارجی تفاهم نامه همکاری داریم.
کتابخانه تخصصی ادیان این دانشگاه با 100 هزار کتاب تخصصی در خدمت دانش پژوهان این دانشگاه است که 20 هزار عنوان کتاب از این کتابخانه به زبان انگلیسی می باشد.
در حال حاضر 800 دانشجوی دکتری داشته و رشته های ادیان ابراهیمی، ادیان ایرانی، الهیات مسیحی، دین پژوهی، فلسفه دین، شیعه شناسی، تاریخ تشیع، مذاهب و کلام، عرفان امام خمینی(ره)، تصوف عرفان، وهابیت شناسی، جریان های فکری جهان اسلام معاصر و … از رشته های فعال این دانشگاه است.
* پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
حجت الاسلام والمسلمین مقیمی به نمایندگی از پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نیز در این نشست خبری خاطرنشان ساخت: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سال 1373 حسب الامر مقام معظم رهبری و با مشارکت اساتید و بزرگان حوزوی از جمله آیات مصباح یزدی، هاشمی شاهرودی و با همت استاد رشاد راه اندازی شده است.
«نظریه‌پردازی و نوآوری علمی در جهت توسعه و تعمیق معرفت دینی، و نیز بسط مطالعات راهبردی و کاربردی گره‌گشا در قلمرو حکمت و اندیشه‌ی دینی، فرهنگ، معارف و علوم انسانیِ اسلامی»، «تعمیق و تحکیم بنیادهای معرفتی گفتمان فکری انقلاب اسلامی و رفع نیازمندی‌های نظری جمهوری اسلامی در زمینه‌ی نظامات اجتماعی و رفتاری اسلام و ارائه‌ی الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت»، «بازشناسی، نقادی، بازپیرایی و بازارائه‌ی مواریث معرفتی بازمانده از سلف صالح، در حوزه‌ی دین‌پژوهی، فرهنگ و اندیشه‌ی دینی و نظامات اسلامی»، «مطالعه‌ی مقایسه‌ای (تطبیقی) و نقد فعال، مبتکرانه و روشمند مکاتب و نظریه‌های معارض و رقیب در قلمرو حکمت و اندیشه‌ی دینی، فرهنگ و علوم انسانی اسلامی»، «دفاع علمی از حکمت و معرفت دینی و فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی»، «بازآرایی و ارائه‌ی شایسته و اثربخش مبانی و معارف وحیانی و تعالیم اهل‌بیت(ع)، ناظر به نظرها و نیازهای نوپدید» و «تربیت صاحب‌نظران متعهد و متمحض، کارآ و زمان‌آگاه، در زمینه‌های مندرج در بندهای فوق» از اهداف فعالیت های این پژوهشگاه است.
این پژوهشگاه دارای چهار پژوهشکده، مراکز گوناگون و 35 گروه فعال است و مخاطبان این پژوهشگاه عموم مخاطبان نخبگانی می باشند.
پژوهشکده حکمت و دین پژوهی، پژوهشکده نظام های اسلامی، پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی و پژوهشکده دانشنامه نگاری دینی، چهار پژوهشکده پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی می باشد.
این پژوهشگاه 69 عضو هیأت علمی داشته و نشریات گوناگونی به زبان های مختلف به رشته تحریر درآورده که تاکنون 524 شماره نشریه از این پژوهشگاه منتشر شده است.
قریب به سه هزار و 167 مقاله در نشریات این پژوهشگاه انتشار یافته و 973 کتاب در رده های گوناگون از سوی این پژوهشگاه منتشر شده است که آثار منتخب آن در نمایشگاه حضور دارند.
برگزاری 14 کرسی نظریه پردازی، یک هزار و 827 همایش و نشست علمی در رده های گوناگون و 125 نشست و گفتگوی علمی با حضور صاحب نظران خارجی و بین المللی از دیگر فعالیت های پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بوده است.
تولید علوم انسانی و اسلامی در دستور کار این پژوهشگاه بوده و به ویژه در فلسفه های مضاف نیز فعالیت داشته و هرساله همایشی را در یکی از فلسفه های مضاف برگزار می نماید و به عنوان قطب فلسفه دین مجوز رسمی دارد.
